Toen onze dirigent Gunter Carlier het voorstel opperde om een Caldara-concert te organiseren, was de reactie van de meesten onder ons zo van, Caldara, wie, wat, waar? Maar snel leerden we dat Caldara een tijdgenoot was van Händel en Bach want in Venetie geboren in 1670, een barokcomponist dus … en wat voor een!
Antonio Caldara (1670-1736)
Sommige grote componisten als Caldara zijn om onverklaarbare reden niet of nog niet bij het grote publiek bekend geraakt. Dit concert heeft ertoe bijgedragen daaraan te verhelpen.
De vier werken waaruit dit prachtige programma is opgebouwd staan allemaal in mineur, de toonaard die past bij het thema van het lijden van Christus en de smart van Maria.
Stabat mater (ca. 1725)
Deze latijnse hymne werd in 1727 opgenomen in de katholieke liturgie, voor het Feest van de Zeven Smarten van Maria.
Meer dan 200 componisten, onder wie Desprez, Palestrina, Vivaldi, Scarlatti, Pergolesi, Haydn, Schubert, Verdi, Rossini en Pärt hebben deze blijkbaar heel inspirerende tekst op muziek gezet. Het Stabat mater van Caldara (ca. 1725) loopt over van de expressieve melodische sprongen, zoals dat van Verdi, en spanningsvolle akkoorden. De koordelen worden afgewisseld met mooie aria’s en duetten.
Missa dolorosa (1735)
De missen van Caldara bevatten, zoals bijvoorbeeld ook bij Allesandro Scarlatti, volledige soloaria’s en duetten, wat verwijst naar de opera. Zijn missa dolorosa (1735) bestaat alleen uit de klassieke misdelen van het ordinarium: Kyrië, Gloria, Credo, Sanctus (met Benedictus) en Agnus dei.Caldara schreef de Missa Dolorosa ter gelegenheid van het feest van de Zeven Smarten. Anders dan bij een requiem zijn hier geen Introïtus, Dies irae, Offertorium en Communio.
De grote koordelen werden passend voorafgegaan door symphonische werken van Caldara eveneens volledig in de passiesfeer. Sinfonia IV is de inleiding tot het oratorium 'Morte e supultura di Christo' uit 1724. Wie het Stabat mater al kent, zal zeker de hand van de meester herkend hebben. Sinfonia XII is de inleiding tot het oratorium 'La Passione di Nostro Signore Gesù Cristo' uit 1730, op tekst van Petro Metastasio.
Een volle kerk heeft zich laten verrassen en ontroeren door deze afwisselend intieme en jubelende muziek. U kan hieronder nog nagenieten.
